Grondbeleid

Voorkeursrecht, Onteigening en Grondexploitatiewet

Voorkeursrecht, Onteigening en Grondexploitatiewet

Met een correcte en tijdige inzet van het gemeentelijke grondbeleids- instrumentarium kan worden gestuurd en geordend ten aanzien van grondposities en de hierop te realiseren bestemmingen. Via hoofdstuk 6 van de Wet ruimtelijke ordening (Grondexploitatiewet) bestaat thans de mogelijkheid (en plicht!) voor gemeenten om de kosten welke voortvloeien uit het verlenen van planologische medewerking te verhalen op de begunstigden. Bovendien kunnen locatie-eisen worden gesteld bij particuliere projectontwikkeling.

 

De inzet van één van deze instrumenten (het vestigen van een voorkeursrecht in het kader van de Wet voorkeursrecht gemeenten, het voeren van een administratieve onteigeningsprocedure, het sluiten van een anterieure of postieure exploitatieovereenkomst of het opstellen van een exploitatieplan) vereist een zorgvuldige begeleiding. Indien de voorgeschreven route niet nauwgezet wordt gevolgd kunnen de gevolgen ingrijpend zijn. Van Iersel Juridisch Advies (VIJA) staat u hierin graag bij.

 

Uiteraard kan VIJA u (als particulier of bedrijf) ook terzijde staan indien u onverhoopt met één van voornoemde instrumenten wordt geconfronteerd. Juist de opgedane kennis en ervaring in de toepassing van deze instrumenten maakt dat VIJA als geen ander in staat is om de onzorgvuldigheden in de met veel waarborgen omklede procedure te ontdekken. Het spreekt immers vanzelf dat de toepassing van deze ingrijpende instrumenten met het grootste respect voor de belanghebbende partijen dient te geschieden.

 

 

Wet voorkeursrecht gemeenten

De Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) geeft gemeenten de mogelijkheid om een voorkeursrecht te vestigen. Dit betekent dat een eigenaar van, of een beperkt gerechtigde tot, een onroerende zaak niet tot vervreemding mag overgaan voordat het aan de gemeente is aangeboden. Door de vestiging van hetvoorkeursrecht krijgen de gemeenten dus een recht van eerste koop.

 

Van Iersel Juridisch Advies (VIJA) heeft ruime ervaring opgedaan met het adviseren over de Wvg en het vestigen van voorkeursrechten. VIJA adviseert gemeenten over de mogelijkheden om gebruik te maken van de Wvg en verzorgt vervolgens de gehele vestiging van het voorkeursrecht. Hierbij verricht VIJA werkzaamheden als het opstellen van de benodigde besluitstukken, het verzorgen van de communicatie (publicaties, kennisgeving, tervisielegging en informatieavonden), verzorgen van de inwerkingtreding en bekrachtiging van het voorkeursrecht, procesbegeleiding en bewaking van determijnen. Tevens adviseert VIJA bij bezwaar- en beroepschrift procedures en biedt VIJA advies tijdens het verloop van de aanbiedingsprocedure. 

Onteigeningswet

Soms is het noodzakelijk dat in het kader van het algemeen belang een plan zo snel mogelijk gerealiseerd wordt. Er zal in dat geval onderzocht moeten worden of de eigenaren van de gronden in het plangebied aan de realisatie van dit plan willen meewerken. Indien blijkt dat de eigenaren niet (voldoende) willen of kunnen meewerken, dan zal het voor de realisatie van een dergelijk plan vereist zijn dat de gemeente de betreffende gronden in het plangebied zelf in eigendom verkrijgt.

 

De Onteigeningswet (Ow) maakt onder strenge voorwaarden een gedwongen eigendomsovergang van onroerende zaken dan mogelijk. De meest gebruikte onteigeningsgrondslagen zijn de bestemmingsplanonteigening, de bouwplanonteigening en de zogenaamde Titel IIa-onteigening. De bestemmingsplanonteigening kan onder andere ingezet worden ten behoeve van de uitvoering van een bestemmingsplan. Een bouwplanonteigening is onder meer mogelijk wanneer dat geschiedt op basis van een bouwplan voor het stichten van gebouwen van openbaar nut (denk hierbij bijvoorbeeld aan scholen). De onteigening op basis van Titel IIa van de Ow wordt door gemeenten veelal gebruikt voor de aanleg van (rond)wegen. VIJA adviseert omtrent de mogelijkheden die de verschillende instrumenten uit de Ow bieden en de daaraan verbonden voor- en nadelen. VIJA adviseert tevens over de te doorlopen procedure en de daarbij behorende termijnen. Desgewenst verzorgt VIJA de gehele administratieve onteigeningsprocedure tot aan het Kroonbesluit.